Beiaardnieuws nr. 32 (Juni 2017)
BEIAARDNIEUWS | ||||||
![]() |
||||||
VoorwoordWaar is het mis gegaan?Tegenwoordig luid ik tot besluit van elke kaasmarkt de 'poortklok', een kloeke, sonoor klinkende, vierhonderd jaar oude klok aan een rechte luidas in de Alkmaarse Waagtoren. Commentaar van een collega-ambtenaar: 'O, ik dacht dat er een begrafenis was'. Terwijl het toch echt feestelijk bedoeld was. Het gelui(d) van klokken wordt eerder geassocieerd met serieuze zwaarmoedigheid dan met opgewekte uitbundigheid. Waar is het mis gegaan? Er waren tijden dat er vrijwel voortdurend geluid van carillon- en luidklokken was in de stad. Was het niet om de tijd aan te geven, dan begon er wel ergens een werkdag of een kerkdienst of werd de beiaard bespeeld omdat er een hoge gast arriveerde. Juist als er géén klokken klonken was het een droevige tijd. Misschien is er nu wel te wéinig gelui van klokken te horen en dan ook nog bij de verkeerde gelegenheden. Het enigszins campanofiele leven van beiaardiers en al die liefhebbers zou een stuk eenvoudiger zijn indien de vanzelfsprekende associatie tussen klokken en vrolijkheid hersteld zou kunnen worden. Het zomerseizoen biedt de gelegenheid en nodigt ertoe uit. En tussen al die vrolijkheid: Christiaan Winter In Memoriam Joke Brandsma
Joke werd in 1959 in Heerenveen geboren en startte haar muziekopleiding met orgellessen van Anco Ezinga. Ze studeerde orgel aan het Conservatorium in Arnhem en maakte daar door de lessen van Gert Oldenbeuving ook kennis met de beiaard. Later studeerde ze aan de Nederlandse Beiaardschool in Amersfoort bij Arie Abbenes en Bernard Winsemius. In Utrecht volgde ze lessen koordirectie en koormuziek. Als componist werkte zij mee aan het Orgelboek bij de 491 Gezangen, aan de bundels Zingend Geloven en aan het nieuwe Liedboek. Zelf schreef ze onder meer “Miserere mihi” (1979) en “Lutum fecit” (1985), twee motetten op gregoriaanse thema's voor 5-stemmig koor a capella. In 2011 volgden “Lorc'amor” en “Mystiek Lichaam”, eveneens voor koor a capella. Muziek en tekst zijn van haar hand in de composities “Van de dolfijn en de forel” voor koor en “Kalm is de nacht” voor koor en fluit. In opdracht van de NOS herbewerkte zij arrangementen van Johannes en Frederik Berghuis. Deze Delftse beiaardiers hebben in de achttiende eeuw veel muziek voor beiaard bewerkt, waaronder ouvertures, volksliedjes, dansen en marsen. Dit zogenaamde Berghuis-repertoire bevindt zich in het Delfts gemeente-archief. Voor beiaard schreef Joke in 1995 de “Twente-suite” waarin zij heel vindingrijk en met oog voor detail allerlei karakteristieken van de vijf Twentse beiaardsteden verwerkte. Haar eerdere compositie voor beiaard “The rhythm of mother Earth” (1988) vindt haar oorsprong in de melodie “Zo lang er mensen zijn op aarde” van Tera de Marez Oyens. Joke droeg het werk op aan haar partner Joke Nachenius, die in 2006 overleed. Joke Brandsma werd naast haar begraven. Foto: Marina Popova Zomeravondconcerten 2017 in Amersfoort
De concerten voor deze zomer: 5 juli - Henk Verhoef Meer informatie over de programma's volgt. Raadpleeg onze website of volg ons op Twitter. Voor meer zomerconcerten in andere steden in Nederland, zie de concertagenda van de Nederlandse Klokkenspel-Vereniging (kijk bij concerten). Jacob van Eyck Oeuvreprijs voor Luc Rombouts
Als motivatie schreef de jury dat hem de prijs werd toegekend “voor de bijzonder onderscheidende wijze waarop hij als beiaardier in geschreven en gesproken woord, in composities en beiaardspel heeft bijgedragen aan de bloei van de beiaardcultuur in België, Nederland en daarbuiten”. De jury dacht daarbij met name aan zijn dissertatie “De oorsprong van de beiaard” waarmee Rombouts vorig jaar aan de Universiteit van Utrecht cum laude promoveerde. De prijs draagt de naam de blinde musicus en componist jonkheer Jacob van Eyck (1590-1657). Hij werd in 1625 benoemd tot beiaardier van de Domtoren en bespeelde later meer beiaarden. Het was Van Eyck die ontdekte welke boventonen een klok heeft en hoe die door het profiel van een klok konden worden beïnvloed. De Jacob van Eyck prijs wordt iedere drie jaar uitgereikt. In 2017 werden maar liefst elf kandidaten voorgedragen. In 2014 waren dat er zes en in 2011 zeven. De jury stelde voor om dit jaar niet alleen de reguliere Jacob van Eyck prijs toe te kennen, maar ook een Jacob van Eyck Oeuvreprijs. Het Utrechtse Klokkenluiders Gilde was het van harte met dit voorstel eens. Beide prijzen bestaan uit een erepenning en een bedrag van € 2.000. De klassieke Jacob van Eyckprijs is toegekend aan de initiatiefnemers en uitvoerders van het zeer geslaagde restauratieproject van het 17de-eeuwse Van Call-uurwerk in de Utrechtse Jacobikerk. Foto: Prijswinnaars Luc Rombouts (r) en voorzitter UKG Theo Poort (l) Examen Amersfoort
Bob van der Linde (geb. 1995) begon na enige jaren pianoles op 13-jarige leeftijd met orgellessen in Zwolle bij Roy Kroezen. Thans studeert hij aan HKU Utrechts Conservatorium nog orgel en kerkmuziek bij Reitze Smits en Mark Lippe. In 2015 won hij tijdens het Internationaal Beiaardconcours te Goes in de categorie ongediplomeerden de eerste prijs. Tijdens een concours in Breda behaalde hij de tweede prijs. Sinds 2010 is Bob organist van de Anglican Church in Zwolle. In januari 2015 werd hij benoemd tot organist van de Marcuskerk in Utrecht. Daarnaast is hij dirigent van het gemengde koor in de R.K. kerk in Maarssen. Foto: Charella Hulsbosch Eindexamens MechelenMECHELEN (B) - Piet Hamelink (Nederland) en Jakob De Vreese (België) zijn dit jaar de kandidaten voor het eindexamen aan de Koninklijke Beiaardschool ‘Jef Denijn’ in Mechelen. Het examen bestaat uit de presentatie van een eindwerk (14 juni, 18.00 uur) en een bespeling van de beiaard van de Sint-Romboutstoren (17 juni, 14.00 uur). Het onderwerp van het eindwerk van Piet Hamelink is “Zingend brons in Zeeuws-Vlaanderen”. Jacob de Vreese heeft zich bezig gehouden met “Salvator, een online database voor beiaardiers”. Jakob De Vreese (geb. 1988) maakte al op jonge leeftijd kennis met de piano en later orgel en beiaard. Hij won in 2013 het Internationaal Concours voor Beiaardiers in Sint-Amand-Les-Eaux. Een jaar later was hij laureaat bij de Fabiolawedstrijd in 2014 en in 2015 won hij in Goes een 2de prijs. Hij is inmiddels stadsbeiaardier van Geraardsbergen en hulpbeiaardier van Gent. Samen met Rachel Perfecto vormt hij het ‘Sonata Duo’, een duo dat geen enkele muzikale uitdaging uit de weg gaat.
Beiaard ook bij jongeren in de lift
Volgens de Gazet van Antwerpen trok de beiaarddag heel wat volk naar de school. Het publiek werd door directeur Koen Cosaert ontvangen en kreeg een korte rondleiding. Wie dat wilde mocht zelf ook even “tokkelen” op een studieklavier. De beiaardschool heeft veel aandacht voor de jeugd en heeft een eigen methode voor kinderen uitgewerkt. Men laat zelfs een nieuw klavier maken met iets kleinere afmetingen, zodat kinderen er gemakkelijker op kunnen spelen. De jeugd vindt het fantastisch om klokken over de stad te laten klinken. De beiaardschool heeft in het huidige schooljaar 62 studenten waarvan een tiental jonger dan 15 jaar. Daar is men in Mechelen uiteraard zeer tevreden mee. De schepen van Cultuur bevestigt dat ook: “Onze Koninklijke Beiaardschool Jef Denyn zorgt er mee voor dat beiaardcultuur één van de uithangborden van de stad Mechelen is”! De Italiaanse Klokkengieterij Allanconi
Website: http://allanconi.it Jeffrey Bossin Nieuwe beiaard voor Puurs
De grootste klok weegt ongeveer 400 kg en werd geschonken door brouwerij Duvel Moortgat uit Puurs. De gemeente gaf de op een na grootste klok cadeau. De rest van de klokken is door de burgerij geschonken: iedere klok heeft een peter en een meter. Begin april arriveerden de klokken op het plein voor de kerk. De grootste twee met paard en kar en begeleid door een heraut, een ridder te paard en een klaroenist. Ter plaatse werden alle 50 klokken op een rood tapijt tentoongesteld en door een priester gewijd. De feestelijke inhuldiging op 20 mei werd door naar schatting 1500 burgers bijgewoond. Daarbij klonk ook voor de eerste keer het speciaal gecomponeerde Puurse beiaardlied. Tevens was het Duvellied, een bewerking van het nummer ‘Icon’ van artiest Daan op het Kerkplein te horen. Op een groot scherm kon het publiek alles volgen. Met een lichtspektakel en theater in de lucht, begeleid door de beiaard, werd het een unieke gebeurtenis!
Compositiewedstrijd Iowa 2017
Het in te zenden stuk moet een danscompositie zijn, geschikt voor een 4-octaafs beiaard (tenor C to C4), met twee-octaafs pedalen. De compositie mag een een solo, een quatre-mains voor één beiaard of een werk voor beiaard met één of meerdere andere instrumenten zijn. Het stuk moet 4 tot 7 minuten duren. Inzendingen mogen niet later dan 15 augustus worden verstuurd. Transcripties of arrangementen worden niet geaccepteerd. De jury bestaat uit: Luc Rombouts, Jeffrey Prater en Tin-Shi Tam. Zij behouden zich het recht voor om de prijs niet uit te reiken als de ingediende stukken niet het vereiste niveau hebben. Over het oordeel van de jury is geen discussie mogelijk. Meer informatie en wijze van inzenden is te vinden op: http://www.music.iastate.edu/carillon of neem contact op met: the University Carillonneur at Iowa State University, Department of Music & Theatre, 149 Music Hall, 2427 Union Drive, Ames, IA 50011; Phone: +1(515) 294-2911; E-mail: tstam@iastate.edu Ingebruikname gerestaureerde beiaard van Boxtel
De restauratiewerkzaamheden zijn uitgevoerd door Toine Daelmans uit Helmond met Arie Abbenes als adviseur. Om kosten te besparen heeft ook zeker een dozijn vrijwilligers veelvuldig de handen uit de mouwen gestoken. Bovendien hebben leerlingen van het Baanderherencollege, de school waar Jan Jaspers docent Engels was, meegeholpen met allerlei klussen. Zo is een groot aantal inwoners van Boxtel bij de restauratie van de beiaard betrokken. Het benodigde geld, bijna 100.000 euro, is met inzamelingsacties en met behulp van donaties van fondsen en instellingen bijeengebracht. Aan het promconcert “Toeters en Bellen” op 10 juni wordt meegewerkt door de Boxtelse Gildenbondsharmonie. Samen met gastbeiaardier Rosemarie Seuntiëns brengen zij onder andere “Ouverture 1812” van Tsjaikovski en “Conga del fuego” van Arturo Marquez. Daarnaast zullen de 48 klokken ook worden bespeeld door Tommy van Doorn en Arie Abbenes. Het spel van de beiaardiers zal via een groot scherm voor het publiek zichtbaar zijn. Foto Yvon: Sander van Kasteren Op bezoek in Novosibirk in Siberië
Alexey Talashkin leidde me rond in het kleine klokkenmuseum naast de kerk van Aartsengel Michaël. Hij speelde op de 16-klokken zvon naast de kerk en liet de klokkenluiders-school zien met prenten en tekeningen, een bibliotheekje en een kleine oefen-zvon met surrogaat-klokken. Klokkenluider Andrey Beresovsky toonde ons de zvons in de Hemelvaartkathedraal en in de kerk van Maria ten Hemelopneming. Bij een bezoek aan de kathedraal van Alexander Nevsky werd de zvon bespeeld door Dmitry Indinok. Ik bewaar veel prachtige herinneringen aan dit interessante bezoek. Jeffrey Bossin Foto: Alexey Talashkin bespeelt de zvon van de kerk van Aartsengel Michaël Volgende BeiaardnieuwsDe volgende Beiaardnieuws verschijnt half augustus. Kopij (max. 250 woorden) voor deze uitgave graag vóór 3 augustus inleveren bij redactie@beiaardcentrum.com. De redactie behoudt zich het recht voor berichten in te korten of redactioneel aan te passen en doet dat altijd op gewetensvolle wijze. |
||||||
![]() |
||||||
Redactie: Hylke Banning, Gerda Peters en Christiaan Winter Twitter: @beiaardcentrum |
||||||
Incomplete nieuwsbrief? Bekijk dan online English newsletter? Modify your subscription Afmelden voor nieuwsbrief? Uitschrijven |
